Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ

Η γνωριμία μου με τον Όσιο Ευστράτιο το Θαυματουργό, πολιούχο και προστάτη της νήσου Αγίου Ευστρατίου, ξεκίνησε εδώ και 19 χρόνια, την Άνοιξη του 2005. Ομολογώ ότι μέχρι τότε δεν είχα διαβάσει ή ακούσει για το συγκεκριμένο Άγιο, όπως και οι περισσότεροι, παρόλο που έχω μελετήσει κι έχω καταγράψει πολλές βιογραφίες Αγίων.

Έκτοτε, εκτός των άλλων, «κατ’ επιθυμίαν Του» και με τη δική Του καθοδήγηση, ασχολήθηκα κατά διαστήματα με τη συγκέντρωση του υλικού που ήθελε να περιέχει ένα δικό Του βιβλίο, προκειμένου να το παραδώσω στο πρόσωπο που θα μου υποδείκνυε, ώστε να μην απαιτηθεί ιδιαίτερος κόπος για την έκδοσή του.

Το 2013, για το σκοπό αυτό μου υπέδειξε την Ι. Μητρόπολη Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου, στην οποία ανήκει το ομώνυμο νησάκι, το οποίο πήρε από ΄κείνον τ’ όνομά του, αλλά δυστυχώς, μέχρι σήμερα η επιθυμία Του δεν έχει υλοποιηθεί (βλ. osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, πρόλογο, Κεφ. Α, Β, ΙΑ, ΙΒ, ΙΕ και πηγές πληροφοριών).

Το Καλοκαίρι του 2023, άρχισα να γράφω σε ηλεκτρονική μορφή τα σύγχρονα θαύματα Του και τις θαυμαστές εμπειρίες μου, που επιθυμεί να συμπεριληφθούν κι αυτά στο βιβλίο Του και ήδη τα δημοσίευσα στο blog που αναφέρω παραπάνω. Τελειώνοντας, μου έδωσε να καταλάβω, ότι θέλει να καταγράψω επιπλέον τον βίο Του και τα παράδοξα θαύματά Του (τα είχα μόνο σε χειρόγραφο), προκειμένου να διευκολύνει ακόμα περισσότερο τον άνθρωπο που θ’ αναλάβει την έκδοση αυτού. Η αλήθεια είναι, ότι μέχρι τότε δεν είχα ασχοληθεί με κάτι τέτοιο, γιατί νόμιζα ότι ο βίος Του θα γραφόταν από το πρόσωπο που προανέφερα, με βάση τις πηγές πληροφοριών που έχει υποδείξει μέχρι τώρα ο Ίδιος ο Όσιος. 

Εντωμεταξύ, καθώς φαίνεται, δεν ήταν καθόλου τυχαίο που στις 13.7.2023 απέκτησα σε μορφή PDF μία ακόμα πηγή εγκύρων πληροφοριών, τη Διδακτορική διατριβή που αναφέρω παρακάτω. Καθόσον, στη προκειμένη περίπτωση με βοήθησε πολύ, γιατί ο βίος του Οσίου Ευστρατίου και άλλες πρόσθετες, ενδιαφέρουσες πληροφορίες για ΄κείνον, που αναφέρονται στον βίο του φίλου Του Οσίου Ιωαννικίου, έχουν αποδοθεί σ’ αυτήν και στην καθομιλουμένη.

Είχα όμως ένα πρόβλημα, που με απασχολούσε από χρόνια. Δεν ήξερα πώς να δικαιολογήσω το ότι η φυλάκισή Του στην Κων/πολη και η αυτοεξορία Του δεν αναφέρονται από τον επίσημο βιογράφο Του.

Τον παρακάλεσα, λοιπόν, αν όντως η καταγραφή του βίου Του από μένα ήταν δική Του επιθυμία και όχι δική μου σκέψη, να μου δώσει τη σχετική απάντηση. Την επόμενη μέρα, μου τηλεφώνησε η Καθηγήτρια κυρία Ευαγ. Ζαραβέλα, με την οποία επικοινωνώ, της οποίας η Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που δημοσιεύτηκε στο ίντερνετ το 2018, είχε σαν θέμα τον βίο του Οσίου Ευστρατίου (βλ. https://freader.ekt.gr/eadd/index.php?doc=44987&lang=el#p=2). Πάνω στη συζήτηση, μου είπε πως κατά τη διάρκεια της συγγραφής αυτής αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, γιατί από το παλιό, φθαρμένο χειρόγραφο, όπου παραδίδεται ο βίος Του από τον επίσημο βιογράφο Του, λείπουν σελίδες και υπάρχουν μεγάλα κενά, στα οποία δε μπόρεσαν να καταλάβουν τι έγραφε, οπότε τα βιογραφικά Του στοιχεία είναι ελλιπή.

Αμέσως συνειδητοποίησα, πως αυτή ήταν η απάντηση που ζήτησα από τον Όσιο, οπότε, αφού ξαναδιάβασα όλες τις πηγές πληροφοριών, έσπευσα να υλοποιήσω κι αυτήν την επιθυμία Του, επικαλούμενη τη βοήθειά Του, προκειμένου να καταγράψω σωστά τα ελλιπή, μπερδεμένα βιογραφικά Του στοιχεία. Διαπίστωσα μάλιστα, ότι όσο έγραφα υπήρχε μία εσωτερική καθοδήγηση, χάρη στην οποία προσδιορίστηκε με ακρίβεια και το χρονικό διάστημα της ζωής Του, που δεν υπάρχει στο χειρόγραφο του βιογράφου Του, ίσως εξαιτίας των ελλείψεων που έχει. Αλλά και όπου αναφέρεται (Συναξάρια, Εγκυκλοπαίδειες, Δίπτυχα Εκκλησίας κ.α), δυστυχώς είναι λανθασμένο. Τελικά δε κατάλαβα, ότι ο Όσιος είχε δίκιο που ήθελε ν΄ασχοληθώ και τον βίο Του, γιατί θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να ξεμπλέξει κάποιος, που θ’ ασχοληθεί για πρώτη φορά, τις πληροφορίες που υπάρχουν. Κατά πόσο βέβαια τα κατάφερα, δεν το γνωρίζω, γιατί λείπουν ακόμα αρκετές, αλλά ελπίζω να προκύψουν κι άλλες στο μέλλον και να συμπληρωθούν επιτέλους τα βιογραφικά Του στοιχεία. Αμήν!

Επευκαιρία, θα ήθελα ν’ αναφέρω και το εξής, που συνέβη με την παρούσα δημοσίευση. Όταν την ανάρτησα, δεν είχα βάλει στην αρχή αυτής Εικόνα του Αγίου, όπως σε άλλες τρεις δημοσιεύσεις μου. Το βράδυ λοιπόν, αναρωτιόμουν ποια θα μπορούσε να μπει από αυτές που έχω στο αρχείο μου. Την επόμενη μέρα, όταν ξανάνοιξα το blog, έκπληκτη είδα στη θέση αυτή τις δύο φωτ/φίες της σπηλιάς Του στο Αλονίτσι του Άη-Στράτη, οι οποίες υπήρχαν βέβαια μέσα στο κείμενο, και όχι κάποια Εικόνα Του. Όντως όμως, ήταν οι πιο κατάλληλες για το συγκεκριμένο θέμα. Ω! των θαυμασίων Σου, Όσιε! Πόσο πικραμένος πρέπει να είσαι, γιατί πέρασαν τόσα χρόνια από το σεισμό του 1968, που έπαθε μεγάλη ζημιά η σπηλιά Σου, ένας χώρος ιερός, αγιασμένος από την παρουσία Σου και τις αμέτρητες προσευχές Σου και κανείς δε φρόντισε μέχρι σήμερα για τη διάσωσή της! Είθε η Χάρη Σου να επισκιάζει πάντα το αγαπημένο Σου νησάκι και τον κόσμο όλο. Αμήν!

 

ΒΙΟΣ ΟΣΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ (751-846 μ.Χ.) κ.α.

Ο Όσιος Ευστράτιος, προστάτης και πολιούχος Αγίου Ευστρατίου, γεννήθηκε στη Βιτζιανή Νικαίας Προύσας, όπως ο Ίδιος ανέφερε στο χειρόγραφο ημερολόγιό Του, το οποίο κρατούσε όταν ζούσε αυτοεξόριστος, εξαιτίας του διωγμού των Εικονόφιλων, στο ομώνυμο νησάκι (τότε είχε άλλο όνομα), κατά τη διάρκεια της Β΄ Εικονομαχίας. Η γενέτειρά του ήταν κωμόπολη της αρχαίας Ταρσίας της Βιθυνίας, που ανήκε στη μεγάλη διοικητική περιφέρεια των Οπτιμάτων, αλλά δεν αναφέρεται στους χάρτες της περιοχής. 

Οι γονείς του Γεώργιος και Μεγεθώ ήταν ευσεβείς και ευκατάστατοι. Του έδωσαν πολύ καλή μόρφωση και Χριστιανική ανατροφή. Όταν έγινε 20 χρόνων, αισθάνθηκε να φλέγεται από αγάπη για το Θεό και από την επιθυμία να τον υπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο. Εγκατέλειψε λοιπόν τα εγκόσμια και πήγε να μονάσει στην Ι. Μονή των Αγαύρων ή Αυγάρων του Ολύμπου της Βιθυνίας, η οποία ήταν αφιερωμένη στους Αγίους Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό. Εκεί ζούσαν φημισμένοι μοναχοί, όπως ο Πέτρος, ο Αγάθων και προπάντων οι δύο θείοι του από τη μητέρα του, Βασίλειος και Γρηγόριος, ο Ηγούμενος αυτής, ο οποίος τον αντιμετώπισε με καλοσύνη, αλλά και μεγάλη επιφυλακτικότητα, λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Η ζωή των μοναχών, του είπε, είναι μία βία που επιβάλλεται στη φύση χωρίς διακοπή. Δεν έχεις τη δύναμη που απαιτείται για να υπομείνεις την κόπωση της ασκητικής ζωής και τους σκληρούς αγώνες που προκαλούν στις ψυχές των μοναχών οι αόρατοι εχθροί τους. Δε θα μπορείς να υπηρετείς αδιάκοπα τους αδελφούς στις πιο ευτελείς εργασίες και ν’ ανεχθείς τις ταπεινώσεις που σε περιμένουν μέσα στην κοινότητα. Καλύτερα να φύγεις, παρά ν’ αθετήσεις τις υποσχέσεις που θα δώσεις στο Θεό.

Ο Ευστράτιος αναλύθηκε σε δάκρυα και πέφτοντας  στα πόδια του τον παρακαλούσε να τον κρατήσει στο Μοναστήρι, λέγοντας: Αν και είμαι ανάξιος μιας τέτοιας μεγάλης κλήσης, είμαι βέβαιος πως ο Θεός με κάλεσε. Ποιος άλλος θα μπορούσε να βάλει στην καρδιά μου αυτήν την ακατανίκητη έλξη, που νιώθω από πολύ καιρό για τη μοναχική ζωή και να μου δώσει τη δύναμη να εγκαταλείψω, έτσι ξαφνικά, τους αγαπημένους μου γονείς; Ο Θεός που με οδήγησε εδώ, είμαι σίγουρος ότι θα με βοηθήσει να υπερνικήσω όλες τις δοκιμασίες. Μπροστά σ’ αυτήν  την επιμονή, ο θείος του έμεινε κατάπληκτος και, επειδή κατάλαβε «εν πνεύματι» ότι ο ανιψιός του θα γίνει «σκεύος εκλογής», υποχώρησε και τον «έκειρε» μοναχό. 

Ο νέος δόκιμος ανέλαβε με χαρά τα κοινοβιακά του καθήκοντα. Επιδίωκε πάντα να υπηρετεί τους αδελφούς του με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ζήλο και υπερβολική ταπείνωση. Τα υλικά αγαθά του πρόσκαιρου αυτού κόσμου τα περιφρονούσε. Το μόνο που κατείχε ήταν ένα τρίχινο ράσο κι ένα ύφασμα από μαλλί προβάτου, που το άπλωνε για ν’ αναπαυθεί για λίγο όπου κι αν βρισκόταν, γιατί ποτέ δεν κοιμήθηκε σε κρεβάτι, ούτε είχε ορισμένο τόπο για να κοιμάται. Λέγεται μάλιστα, ότι από τότε που έγινε μοναχός, καθ’ όλη τη διάρκεια των 75 χρόνων του ασκητικού του βίου, δεν κοιμήθηκε ύπτιος ή με το αριστερό πλευρό. Κι ενώ ήταν αγαπητός σε όλους, δεν παρέλειπε την τακτική εξομολόγησή του. Με τη μελέτη των Γραφών φωτίστηκε, αλλά και με υπακοή, εγκράτεια, ταπείνωση, προσευχή, αγρυπνίες, γονυκλισίες... κατάφερε γρήγορα να προοδεύσει τόσο πολύ πνευματικά, που οι αρετές του έγιναν αφορμή θαυμασμού από τους αδελφούς του. Δεν περνούσε μάλιστα ούτε μία μέρα, που να μην ψάλλει τους θεόπνευστους ψαλμούς του Δαβίδ.

Το 811 μ.Χ. κοιμήθηκε ο θείος του Γρηγόριος και τον διαδέχτηκε ο ΄ξάδελφός του Ευστάθιος, κληρονόμος των αρετών και των χαρισμάτων του. Δυστυχώς, δεν παρέμεινε πολύ σ’ αυτά τα καθήκοντα, γιατί κοιμήθηκε κι εκείνος, αλλά πριν συμβεί αυτό, υπέδειξε στους αδελφούς τον Ευστράτιο σαν τον πλέον άξιο διάδοχό του κι εκείνοι δέχτηκαν μ’ ευχαρίστηση την πρότασή του.

Δεν άργησε όμως να ξεσπάσει ο διωγμός των μοναχών από τον αυτοκράτορα Λέοντα Ε΄ τον Αρμένιο, ο οποίος ανακίνησε τη 2^η Εικονομαχία (813 μ.Χ.), που είχε από καιρό εξαφανιστεί. Τότε οι περισσότεροι μοναχοί, που σέβονταν και τιμούσαν τις Ι. Εικόνες, για ν’ αποφύγουν τις συνέπειες του διωγμού, εγκατέλειψαν τα Μοναστήρια τους και πλανιόνταν στα βουνά ή επέστρεψαν στα σπίτια τους. Έτσι κι ο Ευστράτιος αναγκάστηκε να φύγει από τη Μονή του και κρυβόταν στις ερημιές του Ολύμπου Βιθυνίας, όπου η φύση του πρόσφερε καταφύγιο. Αλλά του άρεσε ιδιαίτερα να καταφεύγει στον αγαπημένο  φίλο του, τον Όσιο Ιωαννίκιο το Μεγάλο (4/11), όπου ωφελείτο πολύ από τη φιλοξενία Του.

Στο βιβλίο «ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ» του Bernardin Menthon, μία από τις πηγές πληροφοριών που έχει συστήσει ο Όσιος, διαβάζουμε ότι ο Ευστράτιος επέστρεψε στο Μοναστήρι του το 820 μ.Χ., δηλ. μετά τη δολοφονία του Λέοντα Ε΄ του Αρμένιου, κάτι που δεν αναφέρεται από τον επίσημο βιογράφο Του, όπως κι άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες, προφανώς για τον λόγο που γράφω παρακάτω. Διόλου απίθανο όμως, όντως να επέστρεψε τότε σ’ αυτό (1η επιστροφή;), καθόσον ο Μιχαήλ Α΄ ο Ραγκαβές, που επανήλθε στον θρόνο του το 820 μ.Χ. σαν Μιχαήλ Β΄ ο Τραυλός ή Ψελλός, δεν ήταν τόσο φανατικός Εικονομάχος όσον ο Λέων κι αργότερα ο Θεόφιλος.

Τελικά όμως ο Ευστράτιος υπέστη και τις χειρότερες συνέπειες των διωγμών. Κάποτε βρέθηκε στη φυλακή, όπως και τόσοι άλλοι, αν και ούτε το γεγονός αυτό υπάρχει στο χειρόγραφο του βιογράφου Του. Περί αυτού διαβάζουμε στο ίδιο βιβλίο τόσο στον δικό Του βίο όσον και   στον του Οσίου Ιωαννικίου (σελ. 92 και 117, 2^ης έκδοσης), όπου υπάρχουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες και για τον Όσιο Ευστράτιο. Εκεί λοιπόν αναφέρεται, ότι κλείστηκε για ένα διάστημα στη φυλακή στην Κων/πολη και τότε η πολιτική εξουσία βρήκε την ευκαιρία κι επέβαλε σαν Ηγούμενο της Ι. Μονής του τον αιρετικό Αντώνιο. Το πότε συνέβη αυτό δε μνημονεύεται. Επειδή όμως στον βίο του Οσίου Ιωαννικίου διαβάζουμε (σελ. 45, Διδακτορικής διατριβής κυρίας Ε.Ζ.), ότι λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία του Λέοντα Ε΄ του Αρμένιου, ο Ευστράτιος βρισκόταν κοντά του κι Εκείνος του αποκάλυψε την επικείμενη δολοφονία του αυτοκράτορα (820 μ.Χ.), από το γεγονός αυτό, καθώς και από άλλα περιστατικά που αναφέρονται εκεί, συμπεραίνουμε αφενός ότι ο Ευστράτιος δεν είχε φύγει ακόμα από τον Όλυμπο της Βιθυνίας κι αφετέρου ότι δεν είχε τότε προορατικό χάρισμα. Πρέπει να το απέκτησε,  όπως θ' αναφέρω παρακάτω, κατά την άσκησή του στον Άη-Στράτη.

Είναι όμως άγνωστο προς το παρόν και το πότε βγήκε από τη φυλακή. Τόσο η φυλάκισή Του, όσο και η απελευθέρωσή Του ίσως να συνέβησαν όταν αυτοκράτορας ήταν ο δυσσεβής, φανατικός Εικονομάχος Θεόφιλος. 

Συμπεραίνεται πάντως, απ’ όσα θα γράψω στη συνέχεια, ότι μετά την έξοδό Του από τη φυλακή, πικραμένος και ταλαιπωρημένος, μπήκε σε πλοίο κι έφυγε με κατεύθυνση προς τη δύση κι εντελώς τυχαία βρέθηκε σ’ ένα ερημονήσι, τον Άγιο Ευστράτιο, που τότε είχε άλλο όνομα, όπου συνέχισε την άσκησή του, αν και δεν αναφέρεται τίποτε επ’ αυτού στους Συναξαριστές. Ίσως η παράλειψη αυτή, καθώς και της φυλάκισής του και της πρώτης επιστροφής του στην Ι. Μονή του (820 μ.Χ.) να οφείλονται στο ότι λείπουν σελίδες από το παλιό, φθαρμένο χειρόγραφο, όπου παραδίδεται ο βίος Του από τον επίσημο βιογράφο Του και υπάρχουν κενά σημεία, στα οποία δε μπόρεσαν να καταλάβουν τι έγραφε, οπότε τα βιογραφικά στοιχεία Του είναι ελλιπή, όπως με πληροφόρησε η καθηγήτρια κυρία Ευαγ. Ζαραβέλα, της οποίας η Διδακτορική διατριβή (Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), που δημοσιεύτηκε στο ίντερνετ το 2018,  είχε σαν θέμα τον βίο του Οσίου Ευστρατίου (βλ. https://freader.ekt.gr/eadd/index.php?doc=44987&lang=el#p=2).

Υπάρχει όμως η γραπτή μαρτυρία του  αείμνηστου Εμ. Ευσταθίου, που υπήρξε Γραμματέας του νησιού Άγιος Ευστράτιος, ο οποίος, στο βιβλίο του «Η νήσος Άγιος Ευστράτιος» (1971), αναφέρει τα εξής: Σε παλιό χειρόγραφο βιβλίο, το οποίο βρισκόταν στο Ναό των πέντε Μαρτύρων, αλλά αργότερα όταν το αναζήτησα δε βρέθηκε, διάβασα ότι ο Ευστράτιος από τη Βιτζιανή Νικαίας Προύσας... ευρισκόμενος σε ιστιοφόρο πλοίο, προσπαθώντας να διαφύγει εξαιτίας του διωγμού των μοναχών και ενώ αυτό έπλεε κοντά στη Β.Α. ακτή του νησιού, λόγω της μεγάλης θαλασσοταραχής, επειδή υπέφερε από φοβερή ναυτία, ζήτησε από τον πλοίαρχο να τον βγάλει στην ξηρά, όπου πράγματι αποβιβάστηκε και ζούσε σε μία σπηλιά, εντός της οποίας σώζεται ένα εικονοστάσιο πελεκημένο στο βράχο και πάνω από αυτό υπάρχει ένας σιδερένιος κρίκος για ανάρτηση καντηλιού. Και λίγο πιο κάτω γράφει : «... άγνωστον εάν απεβίωσεν επί της νήσου...» (βλ. σελ. 60-61 βιβλίου I. Γιάννου με τίτλο: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ (Άη-Στράτη)».

 

Στον έρημο εκείνο τόπο, στην περιοχή Αλονίτσι, όπου τότε ζούσε μόνον ένας βοσκός και ο γιος του (σελ. 61 βιβλίου Ι. Γιάννου), ο Όσιος, αποκομμένος από τον κόσμο και απαλλαγμένος από τις βιοτικές μέριμνες ενός πολύ μεγάλου Μοναστηριού, αφοσιώθηκε αποκλειστικά και μόνο στην άσκησή Του και πέτυχε τη θέωση. Απέκτησε μάλιστα προορατικό και θαυματουργικό χάρισμα, που δεν είχε πριν αυτοεξοριστεί, όπως συμπεραίνουμε διαβάζοντας τον βίο του φίλου Του Οσίου Ιωαννικίου (σελ. 43-48 Διδακτορικής διατριβής κυρίας Ε. Ζ.), στον οποίο γίνονται αναφορές και στον Όσιο Ευστράτιο, όπως έχω ήδη γράψει. Εξάλλου, αν είχε προορατικό χάρισμα πριν τον φυλακίσουν, σίγουρα θα είχε φύγει μακριά νωρίτερα. Όσο για τα παράδοξα, συγκλονιστικά θαύματά Του, τα οποία υπάρχουν στον βίο Του, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, τα περισσότερα αν όχι όλα, πρέπει να τοποθετούνται χρονικά μετά την επιστροφή Του στην Ι. Μονή Του (842 μ.Χ.).

Το ομώνυμο νησάκι, όπου σώζεται ακόμα η σπηλιά του, στην οποία η είσοδος είναι επικίνδυνη προς το παρόν, γιατί έπαθε μεγάλη ζημιά στον καταστροφικό σεισμό του 1968, πήρε αργότερα τιμητικά τ’ όνομά Του, που συνδέθηκε μ’ έναν τάφο ο οποίος βρισκόταν εκεί και πίστευαν ότι σ' αυτόν είχε ενταφιαστεί ο Όσιος, ενώ πρέπει να προήλθε από ανακομιδή των Ι. Λειψάνων Του, καθόσον, όπως θα διαβάσετε παρακάτω, το Ι. Σκήνωμά Του βρισκόταν στο Μοναστήρι Του. Σημειωτέον, ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί κάπου Ι. Λείψανά Του. Η Ι. Κάρα που φυλάσσεται στην Ι. Μονή Μεγίστης Λαύρας, στο Άγιο όρος, δεν είναι του Οσίου, όπως λανθασμένα αναφέρεται σ' αρκετά ιστολόγια στο ίντερνετ και στο βιβλίο του Ι. Γιάννου (σελ. 61), αλλά του Μεγαλομάρτυρα Αγίου Ευστρατίου (13/12), όπως με πληροφόρησαν οι Πατέρες αυτής. Οπότε, εφόσον ο τάφος Του ήταν στον Άη-Στράτη, ποιος ξέρει, ίσως μια μέρα βρεθούν εκεί.

Σύμφωνα με την τοπική, θρησκευτική παράδοση του νησιού, οι ντόπιοι τον τιμούν εδώ και δεκάδες χρόνια σαν προστάτη και πολιούχο αυτού, όπως και τους Πέντε Μάρτυρες.

Μάλιστα, το 1931, που παρήγγειλαν την Ακολουθία Του στο Άγιο όρος, έστειλαν και το χειρόγραφο ημερολόγιό Του, που κρατούσε όταν ζούσε στο νησάκι, το οποίο αναφέρει στο βιβλίο του ο Εμ. Ευσταθίου, προκειμένου να ληφθούν υπόψη από τον υμνογράφο Του και τα γραφόμενα του Αγίου. Διαβάζοντάς την, ανακαλύπτουμε ότι περιέχει πληροφορίες που δεν αναφέρονται στους Συναξαριστές, όπως οι παρακάτω:

Ο Όσιος είναι προστάτης και φρουρός του ομώνυμου νησιού.

Του δόθηκαν πλάκες γραμμένες από το χέρι του Θεού, όπως παλιά στο Μωυσή (σελ. 24 Ακολουθίας Του, εκδ. "Επτάλοφος"). Τι να έγραφαν άραγε και πού να βρίσκονται;

Είδε τα οπίσθια του Θεού (σελ. 26 Ακολουθίας Του, εκδ. "Επτάλοφος") κ.α.

Προφανώς, τα παραπάνω (εκτός από το πρώτο) αναφέρονταν στο χειρόγραφο ημερολόγιό Του, το οποίο κάποια μέρα χάθηκε δυστυχώς και κανείς δε γνωρίζει πού βρίσκεται. Ποιος ξέρει! Πιθανόν, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου, να το αποκαλύψει, οπότε θα μάθουμε περισσότερα γι΄ αυτήν την τόσο σημαντική περίοδο της ζωής Του, γιατί παραδόξως η Ακολουθία Του δεν είχε Συναξάρι, όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, αλλά ούτε και στα Συναξάρια του, γενικώς,  αναφέρονται σχετικές πληροφορίες, ίσως γιατί τα μέχρι σήμερα βιογραφικά στοιχεία Του είναι ελλιπή, για το λόγο που έχω ήδη αναφέρει.

Πάντως, τόσο η σπηλιά Του, όσο και η Ακολουθία Του, όπου αναγράφονται αυτά που διαβάσατε, αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία για το ότι ο Άγιος έζησε αυτοεξόριστος και στον Άη-Στράτη, για κάποια χρόνια, άγνωστο προς το παρόν για πόσα ακριβώς και για ποιο χρονικό διάστημα. Εξάλλου, για τον τάφο Του που βρισκόταν εκεί, αλλά και για το χειρόγραφο ημερολόγιό Του, σώζονται μαρτυρίες και ξένων ερευνητών, οι οποίοι επισκέπτονταν το νησάκι, αλλά κανείς δεν αναφέρει πού ήταν ο τάφος αυτός (βλ. osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, Κεφάλαια Γ, Δ, Ε και ΣΤ).

Εκκλησία του Οσίου δεν είχαν στον Άγιο Ευστράτιο. Τον τιμούσαν όμως στο μεγάλο Ι. Ναό των Πέντε Μαρτύρων, όπου φυλασσόταν και μία παλιά Εικόνα Του (σελ. 92 βιβλίου Ι. Γιάννου). Κάθε χρόνο στη μνήμη Τους γινόταν πανηγυρική Θ. Λειτουργία στις 13/12 και 9/1 αντίστοιχα. ΄Οταν όμως έγινε ο σεισμός του 1968, έπαθε ζημιά και δυστυχώς κατεδαφίστηκε. Αλλά σώζονται ακόμα αρκετά υπολείμματα (όπως π.χ. η Αγία Τράπεζα, ένα μέρος του εξωτερικού τοιχίου κ.α.), γιατί μια αόρατη δύναμη λες κι εμπόδιζε την κατεδάφισή του. Και όταν η μπουλντόζα κινδύνεψε να πέσει στο διπλανό γκρεμό, φοβήθηκαν και σταμάτησαν. Από τον όγκο των ερειπίων που βλέπουμε σε βίντεο και φωτ/φίες, καταλαβαίνουμε ότι η πληροφορία αυτή είναι πέρα για πέρα αληθινή. Εντωμεταξύ, προσφέρθηκαν χρήματα για την ανοικοδόμησή του, αλλά, επειδή ήταν χτισμένος πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού της θεάς Αθηνάς, η αρχαιολογική υπηρεσία δε δίνει την έγκρισή της και τελικά δεν ξαναχτίστηκε. 

Τη σπηλιά του Οσίου και τα ερείπια του Ι. Ναού των Πέντε Μαρτύρων μπορείτε να τα δείτε στο You tube, στα εξής βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=8Y4xdpGMRxM και https://www.youtube.com/watch?v=70M0tYgE19A

Σύμφωνα με τ’ αναφερόμενα από τον επίσημο βιογράφο Του στο βιβλίο «Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη» (4ος τόμος, σελ. 376), όταν τελείωσε η Β΄ Εικονομαχία κι έγινε η Αναστήλωση των Ι. Εικόνων (842 μ.Χ.), όπως κι άλλοι Θεοφόροι Πατέρες, επέστρεψε κι ο Ευστράτιος στην Ι. Μονή Του (2η επιστροφή;) και η πρώτη φροντίδα του ήταν να συγκεντρώσει τους διεσπαρμένους εδώ κι εκεί αδελφούς και να δίνει σε όλους το καλό παράδειγμα. Όλη τη μέρα, λοιπόν, συνεκοπίαζε σε διάφορα έργα μαζί τους, ενώ τη νύχτα την περνούσε με γονυκλισίες και προσευχές. Όταν δε τελούνταν οι Ακολουθίες, κατά τη διάρκεια του Κανόνα του Όρθρου, στεκόταν όρθιος μέσα στο θυσιαστήριο κι έλεγε ασταμάτητα το «Κύριε, ελέησον». 

Επισκεπτόταν συχνά και τα μετόχια της Ι. Μονής, για ν’ ασχοληθεί με τα προβλήματά τους, προπάντων όμως για να κάνει πνευματικές διαλέξεις. Μ’ αυτές τις επαφές, δόθηκε η ευκαιρία ν’ αποκαλυφθεί, σε όλο της το μεγαλείο, η ομορφιά της ευαίσθητης ψυχής Του, της τόσο ανθρώπινης και φιλεύσπλαχνης. Έδινε ό,τι μπορούσε κι όταν δεν είχε να προσφέρει, σκόρπιζε απλόχερα το δώρο των θαυμάτων, που του είχε χαρίσει ο Θεός σ’ ανταμοιβή των πνευματικών του κόπων.

Συγκλονίζεται κανείς όταν διαβάζει μερικά από τ’ αναρίθμητα θαύματά Του, που αναφέρονται ενδεικτικά, στ' αρχαία, στον 4^ο τόμο του βιβλίου «Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη» του Παπαδόπουλου-Κεραμέως (σελ. 367-400), αλλά και στην καθομιλουμένη στη Διδακτορική διατριβή της καθηγήτριας κυρίας Ευαγ. Ζαραβέλα, με θέμα τον βίο του Οσίου (σελ. 137-155).

Σε τι ύψος αγιότητας είχε φθάσει! Τυφλούς, άλαλους, κωφούς, παράλυτους κ.α. θεράπευσε, αλλά και νεκρούς ανέστησε κι απάλλαξε δαιμονισμένους από τα δαιμόνια που τους βασάνιζαν, όχι μόνον όσο βρισκόταν στην ζωή αλλά και μετά την κοίμησή Του, γι’ αυτό κι ονομάστηκε Θαυματουργός. Συμπονούσε και συνέπασχε με τους πάσχοντες. ΄Εκανε ό,τι μπορούσε για ν’ απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο. Ευεργετούσε ακόμα και τα ζώα. ΄Ηταν δε τόσο ταπεινός, που όποιον θεράπευε του ζητούσε να μην πει τίποτα σε κανένα. Εξάλλου, το προφητικό Του χάρισμα πολλές φορές τον βοηθούσε στις φιλανθρωπίες του, η δε ευσπλαχνία του για τους φτωχούς ήταν εφάμιλλη της φιλεύσπλαχνης καλοσύνης του για τους αμαρτωλούς 

(βλ. και osiosefstratiosthaumatatouenzwika.blogspot.com).

Αρχές του 846 μ.Χ., λίγες μέρες πριν κοιμηθεί, πήγε στο Μοναστήρι των Ηλίου Βωμών, μετόχι της Μονής Του, με την πρόθεση να περάσει από ΄κει στην Κων/πολη. Αφού τέλεσε την Ακολουθία της ημέρας με την Αδελφότητα, αγκάλιασε τον αδελφό του Νικόλαο, ο οποίος ήταν Ηγούμενος και του δήλωσε ότι δε θα τον ξανάβλεπε. Του ζήτησε μάλιστα να μη θρηνήσουν για την εκδημία του στον ουρανό, γιατί αυτό συμβαίνει μόνο με όσους δεν έχουν ελπίδα για τη μέλλουσα ζωή. Φεύγοντας, είπε στους αδελφούς: Χαίρετε, φεύγω για το μεγάλο ταξίδι. Αλλά εκείνοι δεν κατάλαβαν τι εννοούσε, γι’ αυτό τον είδαν να φεύγει χωρίς ιδιαίτερη συγκίνηση, νομίζοντας ότι εννοούσε τη μετάβασή του στην Κων/πολη. Μπήκε σε πλοίο και κατευθύνθηκε στο Μετόχι των Αγαύρων, που βρισκόταν στην Πόλη. Την επόμενη μέρα επισκέφθηκε τον Πατριάρχη Άγιο Μεθόδιο (που κοιμήθηκε 14.6.847), προφανώς για να τον ενημερώσει για την επικείμενη κοίμησή του και να ζητήσει την ευλογία Του.

Στις 9 Ιανουαρίου το βράδυ, παραμονή της γιορτής τού πάνσοφου, Θεοφόρου Πατέρα, Αγίου Γρηγορίου, Επισκόπου  Νύσσης, ενώ βρισκόταν στο μετόχι της Ι. Μονής του, στην Κων/πολη, επειδή αισθάνθηκε ότι πλησιάζει η ώρα της εξόδου του, κάλεσε τους αδελφούς και τους είπε: Αδελφοί, ο χρόνος της επίγειας ζωής μου έφτασε στο τέλος και το ποτήρι που ήπιαν όλοι οι πατέρες μας το πίνω κι εγώ και πορεύομαι, αν και ανάξιος, προς το Δεσπότη μου και Κύριο, τον οποίον έχω υπηρετήσει από τη νεαρή μου ηλικία. Λοιπόν, παιδιά μου αγαπητά, να φυλάξετε την παρακαταθήκη που παραλάβατε από τους προηγούμενους Πατέρες κι από μένα τον αμαρτωλό και το τάλαντο της αρετής που σας δόθηκε φροντίστε να το πολλαπλασιάσετε, για να μην κληρονομήσετε το μερίδιο του καταδικασμένου και πονηρού δούλου (εννοεί τον κλέφτη, άκαρδο δούλο της γνωστής παραβολής του Κυρίου). Να ξέρετε καλά, ότι όλα τα της παρούσας ζωής είναι πρόσκαιρα κι αλλάζουν γρήγορα κι εμείς φεύγουμε ένας-ένας από ΄δω και όλοι πορευόμαστε προς τον κοινό Δεσπότη. Φροντίστε λοιπόν, ν’ αξιωθείτε της μερίδας αυτών που θα σωθούν και να γίνετε συγκληρονόμοι εκείνων που αγίασαν ανά τους αιώνες. Διότι, αυτός που δε βαδίζει στο στενό δρόμο των εντολών του Κυρίου, ανώφελα μετανιωμένος, θα τιμωρηθεί στους αιώνες των αιώνων. Λοιπόν, παιδιά μου, φροντίστε να σωθείτε κι ο Κύριος θα είναι μαζί σας. 

Θέλησε όμως, παρά την αδυναμία του, να παρευρεθεί στη νυκτερινή Ακολουθία. Αλλά, όταν έφθασαν στην στ΄ ωδή του Όρθρου, έκανε νεύμα να διακοπεί η Ακολουθία. Ευλόγησε τους παρευρισκόμενους με το σημείο του Σταυρού και υψώνοντας τα μάτια και τα χέρια του στον ουρανό είπε: Στα χέρια Σου, Κύριε, παραδίδω το πνεύμα μου και κοιμήθηκε ειρηνικά. Ήταν τότε 95 χρόνων. Τα εβδομήντα πέντε από αυτά τα έζησε σαν μοναχός. 

Το πότε συνέβη αυτό, δεν αναφέρεται από τον επίσημο βιογράφο Του, επειδή όμως λίγες μέρες πριν κοιμηθεί, όπως γράφει ο ίδιος, επισκέφθηκε τον Πατριάρχη Μεθόδιο, ο οποίος κοιμήθηκε τον Ιούνιο του 847, συμπεραίνεται ότι ο Ευστράτιος κοιμήθηκε νωρίτερα, οπότε η χρονολογία που συνέβη αυτό είναι το 846 μ.Χ., όπως διαβάζουμε στον βίο του στο βιβλίο «ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ» (βλ. σελ. 97-98, 2ης έκδοσης αυτού). Βάσει αυτής, εφόσον έζησε 95 χρόνια, γεννήθηκε το 751 μ.Χ.

Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη Του στις 9 Ιανουαρίου.

Σημειωτέον, ότι όλα τα Συναξάρια συμφωνούν ως προς το πόσο χρόνων κοιμήθηκε ο Όσιος, κάτι πολύ σημαντικό, γιατί όταν βρεθεί ο τάφος με τα Ι. Λείψανά Του, στον Άη-Στράτη (βλ. osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, Κεφάλαια ΣΤ και Ε), οι ειδικοί θ’ αποφανθούν σε τι ηλικίας άνθρωπο ανήκουν και βάσει αυτής θα πιστοποιηθεί ότι όντως είναι δικά Του. Γένοιτο!

Το Ι. Σκήνωμά Του εκτέθηκε για λαϊκό προσκύνημα και ο Όσιος άρχισε αμέσως να επιτελεί παράδοξα θαύματα σε όσους το προσκυνούσαν και επικαλούνταν με πίστη τη βοήθειά Του. Το ίδιο συνέβη και στην Ι. Μονή Ηλίου Βωμών, όπου παρέμεινε για λίγες μέρες, κι αργότερα στην Ι. Μονή Του, στην οποία μεταφέρθηκε από τον αδελφό του Νικόλαο και τους Πατέρες. Αρχικά το τοποθέτησαν στην Εκκλησία και μετά τις 40 ημέρες εντός του Ι. Βήματος, το οποίο από τότε ήταν λουσμένο μέρα – νύχτα από ένα υπερκόσμιο φως και ακούγονταν ουράνιες μελωδίες. 

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε και στην Ι. Μονή του Οσίου, που καθώς έγραψα στην αρχή ήταν αφιερωμένη στους Αγίους Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό. Ο κόσμος όμως την αποκαλούσε Μοναστήρι της Καλύμνου, από τ΄ όνομα της περιοχής που βρισκόταν. Αλλά, επειδή στην  περιοχή αυτή ασκούνταν ευνούχοι, επικράτησε να λέγεται Μοναστήρι των Αυγάρων και μ' έναν αναγραμματισμό έγινε Αγαύρων. Επίσης, το έλεγαν Μεγάλο Μοναστήρι, γιατί είχε γίνει η κατοικία του γενικού Ηγουμένου των μοναχών του Ολύμπου Βιθυνίας. Δυστυχώς όμως, ήδη από τον 19ο αι., δε σώζεται τίποτε στο μέρος που ήταν χτισμένο. Είχε μάλιστα κι αρκετά μετόχια, κάποια από τα οποία αναφέρονται και στα θαύματα του Οσίου. Περισσότερες πληροφορίες βλ.: 

https://freader.ekt.gr/eadd/index.php?doc=44987&lang=el#p=2, σελ. 27-30 και στη 2η έκδοση του βιβλίου "ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ", σελ. 89-91.

Το 2002, ο Όσιος Ευστράτιος εμφανίστηκε δύο φορές στον ύπνο του μακαριστού γέροντα Ευστρατίου Λαζάρου, στο Λαδά Ταϋγέτου Μεσσηνίας. Φορούσε ένα τριμμένο ράσο και στο χέρι Του κρατούσε το μάλλινο ύφασμα που άπλωνε κι αναπαυόταν όπου κι αν βρισκόταν. Του ζήτησε να του χτίσει Ι. Ναό στο μέρος που του υπέδειξε ο Ίδιος, όπως κι έγινε.

Τοιχογραφία σε Ι. Ναό Αγίου Γεωργίου Ν. Μεσσηνίας,

όπου απεικονίζεται η θαυμαστή εμφάνιση του Οσίου στο Λαδά

και η σπηλιά Του στον Άη-Στράτη (δια χειρός Νικ. Γιαννακόπουλου).

                                    Το Παρεκκλήσι Του στο Λαδά                     Το Παρεκκλήσι Του στον Άη-Στράτη

Με θαύμα Του, το 2003, σώθηκε ο χτίστης αυτού Βασίλειος Λάζαρος, ο οποίος μια μέρα, ενώ κουβαλούσε με τρακτέρ πέτρες για το χτίσιμό του, θα έπεφτε σε γκρεμό μαζί με το όχημα, αν ο Άγιος δεν τον έβγαζε έξω εγκαίρως. 

Έκτοτε συνέβησαν και πολλά άλλα, σύγχρονα θαύματά Του.

Το Εκκλησάκι Του στο Λαδά πρέπει να είναι ο πρώτος και μοναδικός Ναός Του στην Ελλάδα, όπου γιορτάζεται, καθόσον το Παρεκκλήσι Του στο Αλονίτσι του Άη-Στράτη, που χτίστηκε κοντά στη σπηλιά Του τα τελευταία χρόνια, δεν έχει ακόμα λειτουργηθεί, απ' ό,τι μου έχουν πει, επειδή βρίσκεται σε απομακρυσμένη περιοχή.

Όταν άρχισε να λειτουργείται (το 2004), δεν κυκλοφορούσε Ακολουθία Του, για να ψάλλεται στη γιορτή Του, ούτε και Εικόνα, για ν’ αγιογραφηθεί, μ΄ αυτή σαν πρότυπο, μία και για το Ναό Του. Αλλά ο Όσιος, με θαυμαστό τρόπο, αποκάλυψε το 2005 την παλιά Ακολουθία Του, που είχε γραφτεί στα Καυσοκαλύβια του Αγίου όρους το 1931, η οποία τότε υπήρχε μόνο στο ομώνυμο νησάκι (βλ. πηγές πληροφοριών) και ευδόκησε το 2011, με εξίσου θαυμαστό τρόπο, με τη φροντίδα του π. Παταπίου (Σκήτης Αγίου Ακακίου Αγίου όρους), να κυκλοφορήσει σε βιβλιαράκι από τις εκδόσεις «Επτάλοφος ΑΒΕΕ», αναμορφωμένη από την υμνογράφο Καθηγουμένη Ισιδώρα μοναχή, προκειμένου να γίνει πανηγυρική. Οπότε, μπορεί πλέον να τον γιορτάσει όποιος το επιθυμεί, γιατί χωρίς Ακολουθία εορτασμός δε γίνεται.

Η Εικόνα που μπήκε στο εξώφυλλο αυτής, "δια χειρός" Κων. Δημητρέλου, αγιογραφήθηκε χωρίς πρότυπο, σύμφωνα με τ' αναγραφόμενα στον βίο του Οίου, γιατί τότε δεν κυκλοφορούσε καμία (βλ. osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, Κεφ. Γ).

                                                                          

Επίσης, το 2013 βοήθησε να γραφτεί η Παράκλησή Του (βλ. 

paraklisiosiouefstratiouthaumatourgou.blogspot.com και

https://www.youtube.com/watch?v=lKpEeTQVg3g) και να βρεθεί φωτ/φία μιας παλιάς Εικόνας Του, αυτή που βλέπετε δίπλα στην Ακολουθία Του, η οποία βρισκόταν στο ομώνυμο νησάκι και φυλασσόταν στον Ι. Ναό των Πέντε Μαρτύρων, όπου τιμούσαν και τον Όσιο (σελ. 92 βιβλίου Ι. Γιάννου). Οπότε, με πρότυπο αυτή, αγιογραφήθηκε η Εικόνα του Τέμπλου του Παρεκκλησίου Του στο Λαδά, μία μικρότερη φορητή Εικόνα και η τοιχογραφία με την παράσταση που είδατε λίγο πιο πάνω. Ζήτησε μάλιστα, τη μέρα της γιορτής Του (9/1), να τιμώνται εκεί οι φίλοι Του οι Πέντε Μάρτυρες, επειδή για δεκάδες χρόνια τον φιλοξενούσαν στη δική Τους Εκκλησία στον Άη-Στράτη.

Ο Ίδιος ο Όσιος υπέδειξε και τις πηγές πληροφοριών απ' όπου αντλήθηκαν οι πληροφορίες που διαβάσατε, αλλά έκανε κι άλλες αποκαλύψεις. Μία από αυτές αφορά τον τάφο Του στον Άη-Στράτη, που προήλθε από ανακομιδή των Ι. Λειψάνων Του, καθόσον το Ι. Σκήνωμά Του βρισκόταν στο Μοναστήρι Του, όπως έχω ήδη αναφέρει. Πότε και πώς συνέβη αυτό είναι άγνωστο προς το παρόν. Ίσως, μετά την παρακμή των Ι. Μονών του Ολύμπου Βιθυνίας, να μεταφέρθηκε εκεί από τους αδελφούς, για να μη χαθούν τα Ι. Λείψανά Του. Μαζί μ’ αυτό  πρέπει να πήγαν εκεί και την παλιά Εικόνα Του, την οποία είδατε παραπάνω. Επίσης, με αξιοθαύμαστο τρόπο, φρόντισε να δημοσιευτεί, στο εξώφυλλο της 2^ης έκδοσης του βιβλίου «ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ» (εκδ. «Ορθόδοξος Κυψέλη»), μία παράσταση με την Αναστήλωση των Ι. Εικόνων (βλ. φωτ/φία παρακάτω), στην οποία, όπως αποκάλυψε, εικονίζεται σαν Ομολογητής και Ηγούμενος δεξιά κι αριστερά της Εικόνας του Κυρίου. Πρόκειται για τμήμα μιας μεγάλης τοιχογραφίας, που υπάρχει στο Καθολικό της Ι. Μονής Σταυρονικήτα Αγίου όρους, αλλά δεν αναφέρονται τα ονόματα των εικονιζομένων προσώπων. Ο Όσιος όμως αποκάλυψε τη δική Του ταυτότητα (περισσότερες πληροφορίες βλ.: osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, Κεφάλαια Γ, Δ, Ε, Ζ και Η).

 

Από το 2002, που εμφανίστηκε ο Όσιος στο Λαδά Ταϋγέτου, μέχρι σήμερα (11/2023), αγωνίζεται ο Ίδιος με διάφορους τρόπους, προκειμένου να γίνει γνωστός στους πιστούς, γιατί, ενώ είναι ένας πολύ μεγάλος, φιλεύσπλαχνος και Θαυματουργός Άγιος, ελάχιστοι τον γνωρίζουν, καθόσον δεν κυκλοφορεί Εικόνα Του ούτε στα Εκκλησιαστικά ημερολόγια, ούτε στα Εκκλησιαστικά καταστήματα, στη δε Ακολουθία του Μηναίου της 9/1, ενώ αναφέρεται το Συναξάρι Του, δεν υπάρχουν δικά Του τροπάρια, αλλά και το Ωρολόγιο και ο Μεγάλος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν έχουν Απολυτίκιό Του.

Προκειμένου λοιπόν, να διαδοθεί η Χάρη Του, επιθυμεί να εκδώσει ένα δικό Του βιβλίο η Ι. Μητρόπολη Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου, στην οποία ανήκει το ομώνυμο, αγαπημένο Του νησάκι, όταν βρεθούν και τα Ι. Λείψανά Του στον Άη-Στράτη, προκειμένου ν’ αναφερθεί στο βιβλίο Του και το γεγονός αυτό. 

Όπως μάλιστα έχει υποδείξει ο Ίδιος, θέλει να μοιάζει εξωτερικά κι εσωτερικά με το των Πέντε Μαρτύρων, που έχει γραφτεί από τον Ιεροδιδάσκαλο π. Θεοχάρη Μέγγα, με τίτλο: «ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΠΕΝΤΕ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ ΣΤΟ ΠΟΛΥΣΤΥΛΟ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ». Να περιλαμβάνει δηλαδή, από πηγές που έχει υποδείξει ο Όσιος, τον βίο Του, τα παράδοξα θαύματά Του, πληροφορίες για την Ι. Μονή των Αγαύρων, της οποίας υπήρξε Ηγούμενος, την Ασματική Του Ακολουθία και τον Παρακλητικό Του Κανόνα, σύγχρονα θαύματά Του και θαυμαστές εμπειρίες, για να φαίνεται ότι όλα τα παρακολουθούσε και για όλα φρόντιζε ο ίδιος (από το 2002 μέχρι σήμερα) και σχετικές φωτ/φίες.

Το υλικό αυτό, έχει ήδη συγκεντρωθεί με τη βοήθειά Του, ώστε εκείνος που θ’ αναλάβει το σχετικό πόνημα να το φέρει σε πέρας χωρίς μεγάλο κόπο. Αμήν!

Περισσότερες πληροφορίες, για όσα αναφέρονται στην παρούσα δημοσίευση, μπορείτε να βρείτε σ’ άλλα άρθρα μου, που τ΄ αναφέρω στο τέλος αυτής.

Είθε να βρεθούν σύντομα τα Ι. Λείψανα Του για ευλογία των πιστών και δόξα του Ιδίου, να κυκλοφορήσει το βιβλίο Του, που τόσο πολύ επιθυμεί και να φροντίσουν οι αρμόδιοι για τη διάσωση της σπηλιάς Του, που είναι χώρος ιερός κι ευλογημένος.

Η εύρεση των Ι. Λειψάνων Του θα είναι μεγάλη ευλογία ιδιαίτερα για τους ντόπιους και την Ι. Μητρόπολη στην οποία ανήκει το αγαπημένο Του νησάκι. Γιατί σιγά-σιγά μπορεί να δημιουργηθεί εκεί ένα μεγάλο προσκύνημα, που θα βοηθήσει στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου, όπως συνέβη και σε πολλά άλλα μέρη, όπου έχουν βρεθεί Ι. Εικόνες ή φυλάσσονται Ι. Λείψανα.

Με αυτόν τον τρόπο θ' ανταμείψει ο Όσιος τους κατοίκους του, που εδώ και δεκάδες χρόνια τον τιμούν και διατήρησαν άσβεστη τη θρησκευτική παράδοση της ασκήσεώς Του και στον Άγιο Ευστράτιο. 

Και ποιος ξέρει! Ίσως μετά απ’ αυτό το συνταρακτικό γεγονός να ξεπεραστούν όλα τα προβλήματα και να βρεθεί λύση για να ξαναχτιστεί ο γκρεμισμένος Ι. Ναός των Πέντε Μαρτύρων, όπου τιμούσαν και τον Όσιο, και ν’ αφιερωθεί τιμητικά πλέον και σ’ Εκείνον. Αμήν! 

                                                                                                                       Σ. Ζ.  (11/2023)

 Α π ο λ υ τ ί κ ι ο ν

΄Ηχος α΄. Της ερήμου πολίτης

Εν Ολύμπω Βιθυνίας τη ασκήσει διέλαμψας, και ειρηνικώς Θεορρήμον, προς Θεόν εξεδήμησας·  τα  βέλη τα πεπυρωμένα των Εικονομάχων εναπέσβεσας, και προστάτης ανεδείχθης, της ομωνύμου νήσου, Θαυματουργέ Ευστράτιε.  Χαίροις της εγκρατείας ο εσμός· χαίροις κρουνός ιάσεων·  χαίροις ο αγιάσας το Λαδά τη εμφανίσει Σου.

(Βλ. https://www.youtube.com/watch?v=Otvzg-_iPu4, όπου προβάλλονται και στιγμιότυπα από τον Εσπερινό της γιορτής Του (8/1) στο Λαδά Ταϋγέτου Μεσσηνίας).

                                                                           Μ ε γ α λ υ ν ά ρ ι ο ν                                                                         

Χαίροις των Οσίων ο κοινωνός, και Εικονομάχων, ο πολέμιος ο δεινός, χαίροις όστις πλάκας, εδέχθη γεγραμμένας,  χειρί τη θεία όντως,  ως Μωσής άλλοτε.                                

                                                                                                                      Σ. Ζ.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              

Σημείωση:

Περισσότερες πληροφορίες, στην καθομιλουμένη, για τον βίο του Οσίου, τα παράδοξα θαύματά Του, την Ι. Μονή Του κ.α. θα βρείτε στη Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, της καθηγήτριας κυρίας Ευαγ. Ζαραβέλα (βλ. https://freader.ekt.gr/eadd/index.php?doc=44987&lang=el#p=2, σελ. 130-155, 27-30 και 43-48).           

ΑΦΙΕΡΩΜΑ (ΠΟΙΗΜΑ) Σ. Ζ. ΣΤΟΝ ΟΣΙΟ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟ ΤΟΝ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟ 

(Αφορά τον βίο Του, τα θαύματά Του παλιά και σύγχρονα κ.α.)

Γεννήθηκε στη Βιτζιανή                              

κωμόπολη Ταρσίας,                                     

αιώνας ήταν όγδοος (751 μ.Χ.)                                        

στα μέρη Βιθυνίας.

 

Από γονείς του ευσεβείς

Χριστιανική παιδεία

από μικρό πήρε παιδί

και Θεία ευλογία.

 

Στα είκοσι τα χρόνια του

θέλησε να μονάσει

και στων Αυγάρων (ή Αγαύρων) τη Μονή

έσπευσε για ν’ αγιάσει.

 

Δυο θείοι του μονάζανε

για χρόνια στη Μονή αυτή,

Βασίλειος, Γρηγόριος

και πόσοι άλλοι μοναχοί.

 

Μ’ εγκράτεια πανθαύμαστη,

ταπείνωση, υπακοή,

πολλή νηστεία, προσευχή,

προόδευε στην αρετή.

 

Γι΄ αυτό και αξιώθηκε

Ηγούμενος να γίνει

και να ποιμαίνει τους πιστούς

μ΄ αγάπη, καλοσύνη.

 

Τα υλικά τα αγαθά

πολύ περιφρονούσε

και μόνο τα ουράνια

από παιδί ζητούσε.

 

Με ένα ράσο τρίχινο

πάντα κυκλοφορούσε,

τριμμένο ήτανε κι αυτό,

ταπείνωση ποθούσε.

 

Κρατούσε ένα μάλλινο

ύφασμα που κοιμόταν,

στη γη όταν το άπλωνε,

όπου και αν βρισκόταν.

 

Και μόλις Εικονόφιλων

δεινός ξεκίνησε διωγμός (813 μ.Χ.),

πλανιότανε στις ερημιές

Ολύμπου όρους (Βιθυνίας) ο κλεινός.

 

Κοντά σ’ Ιωαννίκιο

τον φίλο του τον εκλεκτό,

που εκ Θεού το χάρισμα

είχε το προορατικό.

 

Άγνωστο πότε ακριβώς

τον κλείσανε στη φυλακή,

λόγω διωγμού των μοναχών,

γνωστό σαν Ομολογητή.

 

Όπου δεινά υπέφερε,

μα δίχως να λυγίσει

κι όταν ελευθερώθηκε

έφυγε προς τη δύση.

 

Κι όλως τυχαία βρέθηκε

σ΄ ένα μικρό νησάκι,

γι’ αυτό κι οι ντόπιοι έκτοτε

τον έχουνε προστάτη.

 

Σε μια σπηλιά του έμενε,

σε βράχο, στ’ Αλονίτσι,

που σώζεται το πέρασμα

τ΄ Οσίου να θυμίζει.

 

Αργότερα του δώσανε

το ΄Αγιο τ΄ όνομά Του

συνδεδεμένο άμεσα

με τα εκεί δεινά του.

 

Σ’ αυτό αφοσιώθηκε

μόνο στην άσκησή του

κι ενώθηκε με τον Θεό

χάρη στην προσευχή του.

 

Γι’ αυτό και αξιώθηκε

πλάκες να του δοθούνε,

όπως παλιά στο Μωυσή·

μακάρι να βρεθούνε.

 

Είδε και τα οπίσθια

Θεού κάποια ημέρα

σ’ ανταμοιβή των κόπων του

από Θεό Πατέρα.

 

Έκτοτε προορατικό

χάρισμα τον κοσμούσε,

μα και το θαυματουργικό

για ό,τι κι αν ζητούσε.

 

Κρατούσ΄ ημερολόγιο

για χρόνια που σωζόταν

και στων Μαρτύρων τον Ναό

των Πέντε φυλασσόταν.

 

Βάσει κι αυτού ποιήθηκε

δική Του Ακολουθία (το 1931)

απ΄ Αγιορείτη μοναχό,

εξαίσια υμνωδία.

 

Μια μέρα όμως χάθηκε·

εύχομαι κάπου να βρεθεί

κι η άσκησή Του στο νησί

στον βίο Του να προστεθεί.

 

Κι όταν η Αναστήλωση

έγινε των Εικόνων (το 842 μ.Χ.),

γύρισε πάλι στη Μονή

ενενήντα ένα χρόνων.

 

Θαύματα έκανε πολλά

με του Σταυρού τη Χάρη,

Θαυματουργό τον λέγανε,

Ολύμπου (Βιθυνίας) το καμάρι.

 

Παράλυτους ανόρθωσε

και σε τυφλούς έδωσε φως,

μα και νεκρούς ανέστησε

σαν Άγιος Θαυματουργός.

 

Δαιμόνια εκδίωκε,

πταίσματα συγχωρούσε,

ανθρώπους, ζώα «εν κρυπτώ»

μ’ αγάπη βοηθούσε.

 

Την κοίμησή του πρόβλεψε

κι είπε να μεριμνάμε

τα της ψυχής αιώνια

που είναι, μην ξεχνάμε.

 

Κοιμήθηκε ειρηνικά (το 846 μ.Χ.)

κι από τον αδελφό του

να μη θρηνήσουν ζήτησε

τον αποχωρισμό του.

 

Το πνεύμα του παρέδωσε

στα χέρια του Κυρίου,

μ’ αυτά τα λόγια τέλειωσε

ο βίος του Οσίου.

 

Το Ιερό Του Σκήνωμα

βρισκόταν στη Μονή Του

και θαύματα παράδοξα

τελούνταν προς τιμή Του.

 

Υπήρχε όμως τάφος Του

παλιά στον Άη-Στράτη

κι οι ντόπιοι πως κοιμήθηκε

πίστευαν στο νησάκι.

 

Πρόκειται γι’ ανακομιδή

Λειψάνων του Οσίου,

που κάποια μέρα θα βρεθούν

προς δόξα του Αγίου.

 

Και πρόσφατα στον ύπνο του

τον είδε γεροντάκι (το 2002),

να του ζητάει στο Λαδά

δικό Του Εκκλησάκι.

 

Το θέλημά Του έγινε,

η δόξα Του μεγάλη,

π’ απλώνεται σιγά-σιγά

με του Θεού τη Χάρη.

 

Τον χτίστη τον Βασίλειο,

πριν πέσει σε βαθύ γκρεμό,

τον έβγαλε απ’ το τρακτέρ,

σύγχρονο θαύμα είν’ αυτό (2003).

Και στον Ναό Του ζήτησε

οι Πέντε να τιμώνται, 

οι Μάρτυρες οι φίλοι Του,

ω! πόσο αγαπιόνται.

Έκτοτε η Εικόνα Του (το 2013)

και η Ακολουθία (το 2011)

να γίνουν φρόντισε γνωστά·

ω! πόση ευλογία!

 

Κι άλλα πολλά βοήθησε

να έρθουν πρόσφατα στο φως,

για να τα μάθουν οι πιστοί,

που τ' αγνοούνε, δυστυχώς.

Παράκλησή Του έγραψε (το 2013)

η Ισιδώρα μοναχή,

ο Ίδιος την επέλεξε

σαν υμνογράφο εκλεκτή.

 

Κι ένα βιβλίο ζήτησε

δικό Του να εκδώσει

η Ιερή Μητρόπολη·*

είθ΄ ο Θεός να δώσει!

 

Ας ευχηθούμε να βρεθούν

τα Λείψανα τ΄ Αγίου

για ευλογία των πιστών

και δόξα του Ιδίου.

 

Και των Μαρτύρων ο Ναός

των Πέντε να ξαναχτιστεί

και τότε και στον Όσιο

αξίως ν’ αφιερωθεί.

Αμήν!

Χαίρε, Πάτερ θαυματουργέ! Χαίρε, κλέος των Μοναστών! 

Χαίρε, νήσου Σου σέμνωμα! Χαίρε, πάτερ Ευστράτιε!

       

*Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου. Βλ. osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, Κεφ. ΙΑ.

Σημείωση: Το παραπάνω ποίημα μπορεί να ψάλλεται όπως το: "Αγνή Παρθένε Δέσποινα..." ή το: "Δέσποινα πάντων Δέσποινα...".

 

ΔΟΞΑ ΤΩ ΘΕΩ ΠΑΝΤΩΝ ΕΝΕΚΕΝ!

 ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Με τη σειρά που υποδείχτηκαν από τον Ίδιο τον Όσιο:

Η ΠΑΛΙΑ  ΑΣΜΑΤΙΚΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ, η οποία το 2005 υπήρχε μόνο στο ομώνυμο νησάκι Του, από το 1931 που γράφτηκε στα Καυσοκαλύβια του Αγίου όρους. Δημοσιεύτηκε στο ίντερνετ το 2019, αλλά χρειάζεται πολλές διορθώσεις (βλ.: https://orthodoxhymnography.blogspot.com/2019/06/blog-post_4.html).  

Τα βιβλία: Του μακαριστού Ιωάν. Γιάννου "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ (΄Αη-Στράτη)", "Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη" Αθαν. Παπαδόπουλου - Κεραμέως (4ος τόμος, σελ. 367-400. Όλοι οι τόμοι υπάρχουν στο ίντερνετ) και "ΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΤΗΣ ΒΙΘΥΝΙΑΣ", εκδόσεις "Ορθόδοξος  Κυψέλη", Θεσ/νίκη. 

Η Διδακτορική διατριβή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων της Φιλολόγου κυρίας Ευαγ. Ζαραβέλλα, με θέμα τον βίο του Οσίου και τα παράδοξα θαύματά Του, η οποία δημοσιεύτηκε στο ίντερνετ το 2018 (βλ. https://freader.ekt.gr/eadd/index.php?doc=44987&lang=el#p=2, σελ. 27-30, 43-48 και 130-155).

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ Σ. Ζ. ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΣΙΟ ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ

Όσιος Ευστράτιος ο Θαυματουργός «ο εν Ολύμπω Βιθυνίας και εν τη ομωνύμω νήσω ασκήσας». Βλ.: http://syndesmosklchi.blogspot.com/2014/05/blog-post_26.html. Διορθώσεις-προσθήκες σ’ αυτό βλ.: osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com, Κεφάλαια ΣΤ΄και ΙΓ΄.

ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ «ΕΝ ΖΩΗ» ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΟΥ, ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ. Βλ.: osiosefstratiosthaumatatouenzwika.blogspot.com (7.10.2023)

ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ, ΘΑΥΜΑΣΤΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ κ.α.

Βλ.: osiosefstratiossychronathaumatatouka.blogspot.com (13.8.2023).

ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ ΟΣΙΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ κ.α. 

Βλ.: paraklisiosiouefstratiouthaumatourgou.blogspot.com (23.9.2023). 

ΤΡΟΠΑΡΙΑ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ Σ.Ζ. ΣΤΟΝ ΟΣΙΟ, ΣΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΟΥ ΣΤΟ ΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΟΜΩΝΥΜΟ ΝΗΣΑΚΙ. Βλ.paraklisiosiouefstratiouthaumatourgou.blogspot.com (23.9.2023) και https://www.youtube.com/watch?v=lKpEeTQVg3g (ξένη δημοσίευση).

Επίσης η παρούσα δημοσίευση.